(Z)onder voorwaarden

Om in deze maatschappij mee te kunnen doen moeten wij aan veel voorwaarden voldoen. Herken je dat? Een maatschappij zonder voorwaarden voor burgers, is vrijwel ondenkbaar. Het begint al, als je jong bent en op school over wilt gaan, dan moet je wel aan de overgangsnormen voldoen. Ook bij een sollicitatie moet je aan de eisen voldoen die de werkgever heeft vastgesteld, anders heeft solliciteren meestal geen zin. Om bij de overheid in aanmerking te komen voor subsidieregelingen of vergunningen dient men aan de vooraf gestelde condities te voldoen anders val je buiten de boot. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te bedenken. Dat allerlei voorwaarden problemen kunnen opleveren en daardoor moeilijk oplosbaar lijken, leren ons de grote maatschappelijke ontsporingen zoals: de toeslagenaffaire, stikstofcrises e.d. Belanghebbende partijen onderhandelen over de voorwaarden en komen niet of heel moeizaam tot overeenstemming. De oplossing dreigt dan op de lange baan te wordt geschoven en de ellende die dit met zich meebrengt wordt alleen maar groter.

In de Bijbel in het Oude Testament vinden we ook voorbeelden van voorwaarden, onder andere in de vorm van offers voor de vergeving van zonden. Je zou hierbij ook aan de wet van de 10 geboden kunnen denken. Ook hier lijkt het erop dat het streven naar een bepaald doel gepaard gaat met het, op de een of andere manier verrichten, van een tegenprestatie.

Zou dat ook gelden voor het volgen van Jezus? In het Nieuwe Testament vinden we een passage over vermogend iemand die vraagt: “Wat moet ik doen om het eeuwige leven te beërven?” Jezus reageert door te zeggen dat hij zich moet houden aan de geboden. Nadat de betreffende persoon de geboden had opgesomd, zegt hij erbij dat hij deze altijd van zijn jeugd af aan heeft gehouden. Wat wil je nog meer zou je zeggen? Jezus voegt er nog iets aan toe: “Doe afstand van je vermogen en geef het aan de armen en volg mij”. Voor de bemiddelde gesprekspartner van Jezus was dit teveel gevraagd. Teleurgesteld ging hij weg. Kennelijk was de afhankelijkheid van zijn rijkdom een onoverkomelijke voorwaarde voor hem.  

Hoe heel anders lijkt Jezus te handelen ten opzichte van de tollenaar Mattheüs, die Hij rechtstreeks de opdracht geeft: “Volg mij”. Kennelijk zonder enige voorwaarde. Van tollenaars is bekend dat zij de belastingbetalers oplichtten door hen meer te laten betalen dan waartoe zij verplicht waren en zich op deze manier onrechtmatig verrijkten. Door de Joden werden de tollenaars veracht en geminacht. Laat nu uitgerekend Jezus tegen deze Mattheüs zeggen: “Volg mij”. Als reactie deed Mattheüs afstand van zijn bezit en verliet alles wat hij had en volgde Jezus.

Enkele richtlijnen die de Bijbel ons aanreikt, kunnen helpen om op een verantwoorde manier met ons bezit om te gaan. Bezit van geld en goederen dient in het leven van christenen niet het belangrijkste te zijn. Je kunt immers geen twee heren dienen. Ook het verantwoord omgaan met je bezittingen zoals eerlijkheid in handel en wandel is een belangrijke voorwaarde. Verder hebben we onze bezittingen niet alleen voor onszelf maar ook dienen we er anderen mee. Je kunt dit zien als een vorm van naastenliefde. Tenslotte betekent dit dat het accent niet zou moeten liggen op het streven van materiële rijkdom, maar op het investeren in geestelijke zaken die betrekking hebben op de eeuwigheid en dat kun je alleen maar doen door onvoorwaardelijk Jezus te volgen.

Wilt u reageren naar aanleiding van deze column? Mail dan naar redactie@hervormdnunspeet.nl.
Klik hier voor een overzicht van alle columns.